Omuz eklemi karmaşık bir yapıya sahiptir. Ellerimizi çeşitli pozisyonlarda kullanmamıza imkan veren bir eklemdir. Omuz eklemi geniş bir hareket aralığına sahip olmasına rağmen çok stabil bir eklem değildir. Bu da eklemi oluşturan anatomik yapıların herhangi birinde sorun olması, eklem fonksiyonlarının problemli olmasına yol açar.
Omuz ekleminin sağlıklı fonksiyon görmesinde anahtar yapılar rotator kılıf tendonlarıdır. Kolumuzu kullanmaya devam ettiğimiz sürece yıpranmaya aşınmaya maruz kalırlar. Rotator kılıf yırtıkları ciddi ağrı oluşturan bir yaralanmadır. Rotator kılıf yırtılınca omuzda güçsüzlüğe yol açar. Hastaları genellikle orta-ileri yaş grubundadır ancak özellikle travma sonrası rotator kılıf yaralanmaları her yaşta oluşabilir.
Nedenleri
Rotator manşet zayıf kan akımına sahip bölgeler içerir. Kan dolaşımı iyi olan dokular, kendilerini tamir etmede daha başarılı ve hızlıdırlar. Rotator manşet içindeki kan akımı zayıf bölgeler; yaşlanmayla birlikte dejenere olmaya hassas bölgelerdir. Yaş ile artan dejenerasyon; orta yaş üzeri populasyonda rotator manşet yırtığının fazla olmasını açıklar. Sürekli bazı hareketlerin tekrarlanması dejenerasyon problemini hızlandırır. Baş üstü hareketleri sık yapan sporcularda oluşabilir. Fakat rutin olarak cam silmek, araba yıkamak, boya yapmak gibi omuz eklemini fazla kullandığımızda rotator manşet yırtığı oluşabilir. Aşırı güç kullanma veya yüklenme; zayıf rotator manşet kaslarını yırtabilir. Düşen ağır bir nesneyi yakalamaya çalışmak, kollar açıkken ağır bir cismi kaldırmak rotator manşet yaralanmasına neden olabilir. Yine omuz üzerine düşmek bu kas grubunda yırtığa yol açabilir. Yırtığa neden olan yaralanmalar her zaman hastada ağrı oluşturmayabilir. Yapılan araştırmalar; hafif derece rotator manşet yırtığı olan hastaların % 40’ının yırtık anını fark etmediğini ortaya koymuştur.
Tipik rotator manşet yırtıklı hasta grubu; orta yaş üzeri ve ara sıra omuz ağrısı problemi olan hastalardır. Bu hastalar ağır bir yük kaldırdıktan veya omuzlarını zorladıktan sonra kollarını kaldıramamak ve ağrı şikayeti ile başvururlar. Genç populasyonda da rotator manşet yırtıkları gelişebilir. Aşırı kullanma veya sportif aktivite ile yaralanma en sık görülen nedenlerdir.
Belirtileri
Rotator manşet yırtıkları; etkilenen omuzda ağrı ve güçsüzlüğe neden olur. Çoğu hasta ağrı nedeniyle o taraf omuz üzerine yatamadıklarından şikayetçi olur.
Bazı vakalarda rotator manşet kısmi olarak yırtılır. Omuzda ağrı olabilir ancak yinede hareketleriniz yeterli olabilir. Yırtık ne kadar genişse omzunuzdaki güçlük o kadar fazla olur.
Rotator manşetin tam kat olarak yırtıldığı vakalarda; hareketlerde sınırlılık ortaya çıkar. Kolunuzu tam olarak yukarı kaldırmak mümkün değildir.
Fizik Tedavi
Ağrının ve inflamasyonun azaltılması tedavinin ilk amacıdır ve bunun için istirahat ve antienflamatuar ilaç tedavisi önerilecektir.
Doktorunuz , rehabilitasyon programınız için bir fizyoterapiste sizi yönlendirebilir. Soğuk ve sıcak uygulama ağrı ve enflamasyonun azaltılmasında yardımcıdır. Kolu başın üzerine kaldırma ve diğer omuz hareket aralığını arttırıcı egzersizler verilir. Daha sonra; omuz çevresi kasların kuvvetini arttırmak için güçlendirici egzersiz programına geçilir. Fizik tedavi süreci 6-8 hafta devam edebilir. Hastaların bir bölümü; bu süre sonrasında kollarını tam olarak kullanarak aktivitelerine dönebilirler.
Fibromiyalji yaygın muskuloskeletal ağrı, yumuşak dokuların gerginliği, genel bir gerginlik hissi, genel yorgunluk, uyku problemleri ile karakterizedir.
Solunum problemlerinin peşinden başka sorunlar da ortaya çıkabilir. Bu sorunlar genelde enerji harcamaları ile ilgili olarak ortaya çıkar ve günlük yaşam aktivitelerinde uzun sürede daha az aktivite ile belli olur.
Tıp biliminin atası Hipokrat, M.Ö. 5. Yüzyılda “Eğer tüm vücut bölümleri ılımlı düzeyde kullanılır ve egzersiz yaptırılırsa sağlıklı olur, iyi gelişir ve geç yaşlanır, eğer kullanmaz ve kendi haline bırakılırsa hastalıklara yatkın olur, sağlıksız gelişir ve hızlı yaşlanır.” Diye yazmıştır.